Immigratie is van alle tijden en heeft invloed op de maatschappij. Vaak wordt daarbij het perspectief van de invloed van migratie op de migrant zelf over het hoofd gezien. Maandagavond kwam precies dit gegeven aanbod met een toneelstuk en lezing met panelgesprek. Deze avond was een samenwerking tussen het John Adams Institute, OBA, NIAS en Polish Culture NL.

De persoonlijke drive van de ambassadeur
Na een kort opening door de moderator Fadoua Alaoui sprak eerst de Amerikaans Ambassadeur in Nederland,  Shefali Razdan Duggal. Zij benadrukte het belang van migratie voor haar land maar haalde ook heel nadrukkelijk haar persoonlijke ervaring naar voren als dochter van een migrant en alleen staande moeder die twee ‘minimum wage jobs’ had om voor haar dochter kansen te creëren in Amerika. Ook verwees naar de migranten waarvoor de reis geen vrije keuze is, bijvoorbeeld de vluchtelingen uit Oekraïne die voor een groot deel via Polen uitwaaieren over de wereld of met grote getalen in Polen blijven hangen.

De Poolse konsul Dagmara Bobak sloot daarop aan met een introductie op het eerste programma onderdeel, een bewerking van het toneelstuk Immigranten van Slawomir Mrozek.

Vrije keuze of vervreemding?
Het toneelstuk, oorspronkelijk uit 1974, laat ons kennismaken met twee migranten die een kamer delen. Dit levert spanningen op en gaande weg blijkt dat de ene gemigreerd is voor economische redenen, de andere om een politieke overtuiging. Beide worstelen met de vraag hoe vrij ze zijn in hun keuzes. Het spel is een dynamisch afwisseling van dialogen, twee gezongen monologen en de worstelingen zijn soms fysiek en stijlvol gechoreografeerd.

Bijna schrijnend is de vervreemding die naar voren komt in het stuk. Waar ben je thuis? Een emotie die bij verschillende aanwezigen in de zaal met een migratie achtergrond leidde tot herkenning.

Het toneelstuk is een productie van Buda Staging Performance Foundation.

Verrijking
In het tweede deel van het programma maakt Dr. Nancy Foner van The City University of New York aan de hand van verschillende statistieken duidelijk hoe sinds de jaren zestig het belang van immigratie is toegenomen voor de VS en in welke mate dit de samenleving verrijkt. Dit is te lezen in haar recent verschenen boek: One Quarter of the Nation: Immigration and the Transformation of America.

Migratie verrijkt door, zo tonen de cijfers, de groei van steden, de verjonging, het leveren van het noodzakelijke arbeidspotentieel. Ook draagt hij bij om, ook in de VS, de vergrijzing de baas te kunnen.

Dat dit niet vrij is van een worsteling in de gepolariseerde VS werd ook duidelijk. Zeker in het goed door de moderator geleide gesprek met socioloog Els de Graauw werd dit onderstreept. Er waren treffende voorbeelden hoe lokale overheden migranten verwelkomen omdat die een stad of regio een gerichte boost kunnen geven.

Waar migratie kansen biedt brengt dit ook worstelingen met zich mee. Voor de individuen door de vervreemding en voor de maatschappij rond integratie. Toch was de conclusie van de avond dat migratie een verrijking biedt aan individu en maatschappij.

Fotografie Gerrit Serné

Of bekijk het videoverslag van de avond: