Polski flm dokumentalny „Pociągi” w reżyserii Macieja J. Drygasa otrzymał nagrodę dla Najlepszego Filmu w Konkursie Międzynarodowym podczas największego festiwalu filmów dokumentalnych na swiecie – IDFA. Film otrzymał również Nagrodę za Najlepszy Montaż w Konkursie Międzynarodowym, która trafiła do montażysty Rafała Listopada.
Oświadczenia jury: Nagroda IDFA dla najlepszego filmu:
„Jury było jednomyślne – To odważne i pomysłowe wykorzystanie materiałów archiwalnych. Film ukazuje nam ścieżki prowadzące zarówno do pozytywnych, jak i negatywnych konsekwencji nowoczesnych innowacji przemysłowych. Wykorzystuje magię kina, a my jako widzowie jesteśmy prześladowani przez nasze obecne wydarzenia historyczne, nawet gdy jesteśmy świadkami przeszłości”.
Oświadczenia jury: Nagroda IDFA za najlepszy montaż:
„Ten film został mistrzowsko zmontowany. Zarówno obraz, jak i dźwięk zabrały nas w podróż płynnie przechodzącą w czasie. Film konfrontuje nas z historią zarówno subtelnie, jak i z niezwykłą precyzją, bez ani jednego słowa dialogu. Nagrodę IDFA za najlepszy montaż otrzymuje film „Pociągi” Macieja J. Drygasa”.
Synopsis
Pociągi otwiera cytat z Franza Kafki: „Jest mnóstwo nadziei. Nieskończona ilość nadziei. Ale nie dla nas”. Te słowa wiszą jak ciemna chmura nad tym dokumentem, który tworzy zbiorowy portret ludzi w XX-wiecznej Europie, rejestrując ich nadzieje, pragnienia, dramaty i tragedie.
Mocne sceny ukazujące lokomotywy parowe i wagony kolejowe w trakcie montażu sprawiają wrażenie celebracji ludzkiej pomysłowości i pracy. Ludzie ubrani w odświętne stroje wyruszają w podróż koleją. Ale te radosne sceny wkrótce ustępują miejsca transportowi wojskowemu: żołnierzom wysyłanym na linie frontu – szybko po nich następuje ewakuacja cywilów, procesja obdartych jeńców wojennych i żołnierzy po amputacjach.
Czasy się zmieniają, schemat się powtarza. Materiały archiwalne w tym pozbawionym słów filmie przywołują nieunikniony cykl zachwytu i zniszczenia, piękna i goryczy. Obraz plątaniny torów kolejowych i zwrotnic rodzi nieuniknione pytanie: Którą drogę wybierze ludzkość?
