Kim jest?
Polsko – belgijska filozofka, pisarka, poetka i publicystka, autorka książek, esejów i programów telewizyjnych. Co myśli o współczesnym świecie i dlaczego jej przekaz jest ważny?
Urodziła się w Polsce, ale dorastała w Belgii, dokąd przeprowadziła się z rodzicami w wieku siedmiu lat. Tam w 2007 roku ukończyła z wyróżnieniem studia magisterskie z etyki na uniwersytecie w Gandawie, a w roku 2012 obroniła pracę doktorską z filozofii poddając analizie pisma Maxa Schelera i Karola Wojtyły. Dorobek akademicki i literacki Alicji Geścińskiej jest wysoko ceniony na całym świecie. W Belgii i Holandii należy do grona ścisłej czołówki intelektualistów zaangażowanych w życie publiczne i komentujących aktualne wydarzenia.
O czym pisze?
Autorka często przywołuje pisma Karola Wojtyły i Leszka Kołakowskiego, popularyzując dorobek polskich filozofów i włączając go do głównego nurtu myśli filozoficznej 20 i 21 wieku. Jej teksty charakteryzuje głębokie przekonanie o niezbywalnej wartości wolności słowa i wolności myśli, jak również wiara w to, że idee humanizmu powinny pozostać uniwersalnym azymutem moralnym, bez względu na światopoglądową polaryzację współczesnych społeczeństw.
Język polski, mimo wielu lat spędzonych za granicą, pozostaje, jak sama pisze, językiem jej serca, po który sięga w chwilach głębokich emocji. Jako osoba wielojęzyczna językową różnorodność Europy postrzega jako wielkie piękno i kapitał kulturowy. Kapitał, do którego mamy dostęp dzięki pracy tłumaczy, którzy przenoszą znaczenia słów ponad różnicami w obszarze zwyczajów, tradycji, doświadczeń i przekonań. Różnorodność językowa europejskiej literatury wyraźnie odróżnia ją, zdaniem Geścińskiej, od literatury północno i ibero amerykańskiej, które bazują na pojedynczym systemie językowym.
W mediach
Jest wyraźnie obecna w mediach. Współpracowała z holenderską gazetą Trouw, w której prowadziła rubrykę Filozoficzna jedenastka. W 2016 roku rozpoczęła współpracę z belgijską telewizją Canvas, dla której prowadziła autorski program Wanderlust. Rozmawiała w nim z wybitnymi intelektualistami 21 wieku – pisarzami, filozofami, dziennikarzami, ludźmi sztuki.
Na akademii i w księgarniach
Jako naukowczyni współpracowała z tak prestiżowymi ośrodkami jak uniwersytet Princeton i Amherst College w Stanach Zjednoczonych. Obecnie kieruje programem badań na wydziale filozofii uniwersytetu Buckingham w Wielkiej Brytanii.
Jest autorką licznych publikacji, z których wymienić należy choćby bardzo dobrze przyjęty przez czytelników traktat filozoficzny „Zdobywanie wolności” (2011), debiutancką powieść „Pewien rodzaj miłości” (2016), „Myśli trojańskie” (2021), „Humanitas. Zapomniana idea” czy „Kobiety w mrocznych czasach” (2025).
Najnowszy esej
13 maja 2025 roku magazyn Common ground 2025 opublikował w swoim tegorocznym wydaniu poruszający esej Alicji Geścińskiej Empatia przeciw obojętności: o sztuce jako sile moralnej i politycznej. Autorka dowodzi w nim, że artyści i myśliciele stanowią tę najbardziej czułą tkankę każdego społeczeństwa, która najwcześniej potrafi rozpoznać i zdemaskować zagrożenie totalitaryzmem. Dlatego też to właśnie oni stają się często pierwszymi ofiarami totalitarnej władzy. Tak zdarzyło się za rządów Stalina, Hitlera i Mao. Sama zaś sztuka, muzyka i literatura stymulują formowanie empatycznych postaw.
Historia jest księgą przestróg pisze Geścińska. W obecnych czasach, gdy autorytaryzm znów zyskuje wielu sympatyków, warto spojrzeć wstecz, na to, co było, by w porę odczytać przestrogi i znaleźć rozwiązania.
Monika Gimblett
