Największa wystawa Magdaleny Abakanowicz w Holandii
W piątek, 18 kwietnia 2025 w prowincji Noord Brabant zostanie otwarta niezwykła wystawa monograficzna polskiej artystki, Magdaleny Abakanowicz (1930-2017). Niezwykła nie tylko ze względu na dorobek twórczy samej Abakanowicz, jednej z największych artystek sztuk wizualnych 20 wieku, ale również dlatego, że w realizację wystawy zaangażowane są trzy instytucje. Jej prace zaprezentuje TextielMuseum w Tilburgu, część ekspozycji znajdzie się w Het Noordbrabants Museum, a w Provinciehuis w ‘s Hertogenbosch można będzie zobaczyć największą na świecie pracę Abakanowicz – instalację Bois le Duc. Po ogromnym sukcesie wystawy w słynnej, londyńskiej Tate Gallery w 2022 roku, czas na największą jak do tej pory wystawę polskiej artystki w Holandii!
Trzy miejsca
Motyw tryptyku odnajdujemy nie tylko w trzech lokalizacjach, ale też we wspólnym podtytule wystawy: Big, Bigger, Biggest / Wielkie, Większe, Największe. Pozwala to na zaprezentowanie dorobku artystki w bardzo szerokiej perspektywie.
Wystawa w TextielMuseum, Everything is made of Fiber/ Wszystko jest zrobione z włókna eksponuje wpływ Abakanowicz na ewolucję tekstyliów w kierunku niezależnej formy sztuki oraz związany z tym proces twórczy. Tymczasem wystawa w Het Noordbrabants Museum, Human Nature/Ludzka Natura skupia się bardziej na poglądach artystki, jej reakcjach na wydarzenia na świecie oraz na relacjach między człowiekiem a naturą.
Bois le Duc natomiast to monumentalna, trójwymiarowa instalacja, wysoka na 7 i szeroka na 22 metry. Została wykonana na miejscu, w Provinciehuis w ‘s Hertogenbosch w latach 1970-71, na specjalne zamówienie gospodarzy budynku, czyli lokalnych władz Północnej Brabancji. Pomieszczenie, w którym znajduje się instalacja na co dzień nie jest dostępne dla publiczności, ale na czas trwania wystawy zostanie udostępnione zwiedzającym, wraz z materiałami objaśniającymi proces powstania dzieła.
Magdalena Abakanowicz, Bois le Duc, (1970-1971), Provinciehuis Noord-Brabant © The Marta Magdalena Abakanowicz Kosmowska and Jan Kosmowski Foundation, Warsaw. Photo Rob Lipsius
Artystka
Magdalena Abakanowicz często jest nazywana matką chrzestną artystycznych instalacji. Światową sławę i uznanie przyniosło jej nowatorskie podejście do tkanych gobelinów, które postanowiła eksponować nie w dwóch wymiarach, płasko na ścianie, ale jako podwieszone do sufitu, trójwymiarowe obiekty. Z włókien i tkanin tworzyła abstrakcyjne, monumentalne formy, dla których krytycy nie mogli znaleźć dobrej nazwy. Nazwano je więc od nazwiska artystki “abakanami”. Pod tą nazwą funkcjonują do dziś.
Włókno jest dla mnie podstawowym elementem konstrukcji organicznego świata naszej planety. Z włókien zbudowane są wszystkie żywe organizmy. Tkanki roślin i nas samych. Nasz system nerwowy, kod genetyczny, układ krwionośny, mięśnie. Wszyscy jesteśmy strukturą włóknistą. – pisała bohaterka wystawy.
Więcej o twórczości M.Abakanowicz mogą Państwo przeczytać w jednym z naszych poprzednich artykułów.
Rzeźby, instalacje, obiekty
Abakany, wykonane z sizalu, końskiego włosia i wełny znajdą się wśród prezentowanych obiektów, wraz z robiącą ogromne wrażenie serią Backs/Plecy (1976-80). Figury o ludzkich kształtach, pozbawione jednak głów, dłoni, puste w środku, zdepersonalizowane, odwołują się do wojennych traum i cierpienia. Mimo upływu czasu, temat niestety wciąż aktualny.
Do wystawy włączono też prace holenderskich artystów takich jak Herman Scholten (1932-2013), Desiree Scholten van de Rivière (1920-1987), Krijn Giezen (1939-2011) i Harrie Boom (1945-1995). Obiekty te w większości pochodzą z kolekcji TextielMuseum i pokazują wpływ Abakanowicz na współczesnych jej twórców. Wielu z nich zetknęło się z jej pracami na Biennale Tkanin w Lozannie.
Zobaczyć można będzie również nie publikowane wcześniej materiały archiwalne pozwalające poznać metody pracy, proces twórczy i warsztat artystki.
Wystawa będzie otwarta we wszystkich trzech lokalizacjach do 24 sierpnia 2025, towarzyszyć jej będą warsztaty, wykłady i sympozja.
Monika Gimblett
Górne zdjęcie: Magdalena Abakanowicz by Marek Holzman, copyright estate Marek Holzman, the Marta Magdalena Abakanowicz-Kosmowska and Jan Kosmowski Foundation
